Jan Ysbrands Galama

1885 - 1942  (57 jaar)

• Naam	Jan Ysbrands Galama
  Roepnaam	Johannes
  Geboren	24 feb 1885	Tjerkwerd
  Geslacht	Mannelijk
  Stamnr	316
  Beroep	priester
  Overleden	4 mei 1942	Schloss Hartheim
  Persoon-ID	i2222	Oosterend
  Laatst gewijzigd op	5 nov 2022

  
  

  Vader	Ysbrand Gaeles Galama,   geb. 31 okt 1847 , Tjerkwerd ,   ovl. 15 apr 1886 , Tjerkwerd  (Leeftijd 39 jaar)
  Moeder	Aaltje Taekes Weij, van der,   geb. 8 jun 1852 , Friens ,   ovl. 25 jul 1885 , Tjerkwerd  (Leeftijd 33 jaar)
  Getrouwd	7 mei 1870
  (Levens)Verhalen		Vhl-F1708-01 De kinderen van dit gezin krijgen de bijnaam "de wezen", als gevolg van het vroegtijdig overlijden van hun beide ouders. Voogd over de kinderen is hun oom Jacob Gaeles Galama (I2196).
  Gezins-ID	F1708	Gezinsblad  |  Familiekaart

  
  

• Gebeurteniskaart

  Geboren - 24 feb 1885 - Tjerkwerd  = Link naar Google Earth

  
  

• Foto's » Dia voorstelling		Fto-I2222-01-JanYsbrandsGalama Jan Ysbrands Galama
  		Fto-I2222-02-JanYsbrandsGalama Jan Ysbrands Galama is op deze foto ongeveer 14 jaar oud.
  		Fto-I2222-03-JanYsbrandsGalama Gebrandschilderd raam in St.-Vituskerk in Blauwhuis. Afgebeeld samen met Titus Brandsma
  		Fto-i2222-JanYsbrandsGalama-stolperstein Stolperstein voor Jan Galama in 's-Heerenberg

  
  

  Documenten

  Doc-I2222-01-JohannesYsbrandsGalama.jpg Bidprentje van pater Johannes Ysbrands Galama

  
  

  (Levens)Verhalen

  Vhl-I2222-01 Jan is van 1932 tot 1942 pastoor in 's-Heerenberg. Hij heeft het daar niet gemakkelijk gehad. Onder zijn parochianen zijn nogal wat smokkelaars met pro-Duitse symphathieën. Jan heeft vanaf het aan de macht komen van de nazi's openlijk zijn afkeer laten blijken van het nationaal-socialisme. Dit botst vaak met de Duitse bezetter na 1940. Jan neemt tegenover hen geen blad voor de mond. Bekend is het verhaal dat hij Duitse soldaten de mantel uitveegt als zijn hun kleren te drogen hangen op het kerkhof bij de parochiekerk. Ook weigert hij advertenties van dubieuze strekking in het parochieblad op te nemen. Het gaat echter mis als hij in augustus 1941 een kopie van een herderlijk schrijven van aartsbisschop De Jong onder zijn parochianen laat rondgaan. Ook de aartsbisschop had het vaak aan de stok met de bezetten, maar door zijn hoge positie durfden ze hem niet aan te pakken. Dat geldt niet voor de dorpspastoor. Jan wordt op 4 augustus 1941 gearresteerd en overgebracht naar Arnhem. Het verzoek om burgerkleding mee te nemen weigert hij. Pijnlijk detail bij zijn arrestatie is dat hij is aangegeven door tegenstanders uit de eigen parochie; NSB-ers hadden de Gestapo in Emmerich geïnformeerd over de verspreiding van de brief door de pastoor. Behalve hijzelf worden ook de kapelaans Van Rooijen en Hegge opgepakt. Bij de ondervraging in Arnhem heeft Jan gezegd dat hij het een eer vond om voor kardinaal De Jong te strijden. In gevangeschap houdt hij zich aan een ijzeren dagschema om mentaal overeind te kunnen blijven. Dat blijkt uit de ongeveer 20 brieven die hij aan familie en vrienden schrijft. Hij is voor medegevangen raadsman en biechtvader. Door welke hel hij in de laatste weken van zijn leven is gegaan is nooit bekend geworden. Op 28 november 1941 komt hij aan in Dachau. Zijn naam komt daarna voor op een transportlijst van 4 mei 1942 naar Schloss Hartheim in Oostenrijk, een zog. Tötungsanstalt. Op zijn kampkaart wordt vermeld dat hij 20 juni 1942 om het leven komt. Zijn lichaam is daar gecremeerd. (De bron voor deze alinea is de Oorlogsgravenstichting). In 's-Heerenberg wordt een gedenkteken voor het opgericht; er is ook een straat en een school naar hem vernoemd. Ook in de RK-kerk aldaar is een gedenkplaquette aangebracht. Tevens zijn er ook gebrandschilderde ramen aangebracht, die het oorlogsgeweld en de beeltenissen van Jan en kapelaan Van Rooijen weergeven. Kapelaan Hegge overleeft de ontberingen van het concentratiekamp, maar komt er als gebroken man uit terug.